priority_high

Kliknij, żeby zobaczyć ważne informacje

Integracja sensoryczna

By zadbać o rozwój zmysłów

Czym jest integracja sensoryczna?

Integracja sensoryczna to proces, w którym wszystkie informacje pochodzące ze zmysłów trafiają do mózgu, który dzięki nim adekwatnie reaguje na to, co dzieje się wokół nas oraz z naszym ciałem. Proces ten trwa nieustannie, a informacje ze wszystkich zmysłów łączone są ze sobą jednocześnie, w każdej chwili naszego życia. Mózg nie tylko zbiera informacje, ale także porządkuje je, odpowiednio interpretuje (decyduje, czy są dla nas ważne, czy nie), planuje dalsze działanie i sprawdza, czy jest ono wykonywane zgodnie z planem.

Co warto jeszcze wiedzieć?

Więcej o zmysłach

Do mózgu trafiają informacje z pięciu podstawowych zmysłów: wzroku, słuchu, węchu, smaku i dotyku, oraz ze zmysłów dodatkowych – układu przedsionkowego (zmysł równowagi zlokalizowany w uchu) i propriocepcji (czucia głębokiego z mięśni, stawów, głębokich części skóry).

Może zdarzyć się, że informacje wysyłane z poszczególnych zmysłów są zbyt mocne lub zbyt słabe, aby mózg mógł prawidłowo poskładać je w całość wraz z pozostałymi informacjami. Może zdarzyć się również tak, że informacje z jednego, lub kilku zmysłów są nieprawidłowo przetwarzane to znaczy na przykład wygaszane albo wzmacniane nieadekwatnie do potrzeb lub źle interpretowane.

Zaburzenia zmysłów

Brak adekwatnych informacji ze wszystkich zmysłów jednocześnie może skutkować trudnościami w każdej sferze funkcjonowania. Dzieje się tak dlatego, że przetwarzanie informacji ze zmysłów jest podstawą funkcjonowania człowieka, całości jego działania. Czasami zaburzenia w obszarze jednego zmysłu mogą skutkować zaburzeniem całego działania i funkcjonowania organizmu. Trudności możemy obserwować w sferze społeczno-emocjonalnej, poznawczej, ruchowej.

Każdy człowiek ma pewne preferencje dotyczące tego, jakie bodźce dotykowe lubi, a jakich woli unikać. Niektórzy wolą słuchać głośnej muzyki, a inni wolą ciszę. Niektórzy lubią się przytulać i nie przeszkadzają im zatłoczone miejsca, inni ludzie czują się w tych sytuacjach niekomfortowo. O normalne – każdy z nas jest inny, a różnorodność jest bardzo potrzebna.

Objawy zaburzeń

Czasami jednak zdarza się, że preferencje zmysłowe są już na tyle specyficzne, że utrudniają codzienne funkcjonowanie, a nawet uniemożliwiają codzienne funkcjonowanie.

Objawy zaburzeń integracji sensorycznej mogą być bardzo różne, ponieważ mogą dotyczyć nadwrażliwości lub niedowrażliwości (zwiększona potrzeba bodźców) w aż siedmiu układach zmysłowych, a czasami kombinacji tych preferencji. Jeden problem może objawiać się różnorodnie u różnych dzieci, ze względu na ich różne temperamenty, różne wcześniejsze doświadczenia i zróżnicowane środowisko, w którym wzrastają.

Gabinet Integracji Sensorycznej Gabinet Integracji Sensorycznej Gabinet Integracji Sensorycznej

Jak przygotować się do pierwszej wizyty?

Warto się przygotować!

Pamiętaj, żeby zapisywać wszystkie pytania. W trakcie konsultacji często zapominamy o coś zapytać.

Przynieś ze sobą wyniki dziecka.

Jeżeli dziecko uczęszcza do poradni specjalistycznej, np. laryngologicznej, psychologicznej koniecznie zabierz ze sobą wyniki badań, opinie, zaświadczenia. Przydaje się również książeczka zdrowia dziecka.

Każdy z nas ma pewne preferencje w obszarze zmysłowym, jednak nie są one zaburzeniami.

Może to być na przykład preferowanie ciszy lub porządku czy też słuchanie głośnej muzyki w trakcie nauki. O zaburzeniach Integracji Sensorycznej mówimy wtedy, gdy konkretna preferencja utrudnia lub wręcz uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie w określonym obszarze.

Przyczyną zaburzeń SI mogą być (zwykle jest to kombinacja kilku czynników):

  • Uwarunkowania genetyczne
  • Nietypowa aktywność mamy w czasie ciąży (bardzo dużo leżenia lub nadaktywny tryb życia)
  • Bardzo ciężki i długi poród lub cięcie cesarskie
  • Wcześniactwo i związane z tym zabiegi medyczne we wczesnym okresie życia
  • Czynniki środowiskowe i genetyczne

Najczęściej zaburzenia Integracji Sensorycznej są przyczyną, lub bardzo mocno współwystępują z opóźnieniem w rozwoju mowy lub opóźnieniem rozwoju ruchowego. Niewyeliminowana przyczyna może ponownie dać o sobie znać w okresie rozpoczęcia przez dziecko nauki szkolnej. Większość problemów w uczeniu się ma podłoże w nieprawidłowościach w bazie czyli procesach Integracji Sensorycznej. Skutkami zaburzeń Integracji Sensorycznej są najczęściej problemy z koncentracją uwagi oraz problemy występujące w sferze społeczno – emocjonalnej, a także obniżone poczucie własnej wartości, pewności siebie i wiary we własne możliwości.

Na szczęście mózg człowieka charakteryzuje się bardzo dużą plastycznością, a to oznacza, że nad wieloma trudnościami jesteśmy w stanie skutecznie pracować, szczególnie przed ukończeniem przez dziecko 10 roku życia.

Przykładowe objawy trudności w obszarze poszczególnych zmysłów.

U noworodków i niemowląt – pasywność, bardzo duży spokój i brak aktywnych działań ze strony dziecka, opóźniony rozwój ruchowy lub przeciwnie – duży niepokój, płaczliwość, preferowanie przebywania niemal wyłącznie na ręku lub przy piersi, problemy z zasypianiem i snem.

Niechęć do przytulania się, awersja do delikatnego dotyku, lęk przed sytuacjami, kiedy ktoś może przypadkiem dotknąć dziecko (np. zatłoczone miejsca), niechęć do mycia włosów, obcinania paznokci, niechęć do długich lub krótkich rękawków/spodni, samodzielne poszukiwanie stymulacji dotykowej – drapanie się, poklepywanie.

Zbyt mocne przytulanie się do innych (bez wyczucia), brak lub bardzo słaba reakcja na uderzenia i urazy lub zabiegi medyczne, skakanie, bieganie, wpadanie na ściany i przedmioty, celowe przewracanie się.

Ostra reakcja na większość, lub tylko niektóre hałasy, niechęć do przebywania w głośnych miejscach. Jednocześnie może mu towarzyszyć samodzielne generowanie bodźców słuchowych, które dziecko kontroluje – krzyk, uderzanie w hałasujące przedmioty.

Preferowanie bardzo łagodnie lub bardzo mocno przyprawionych potraw, preferowanie pokarmów o określonej konsystencji (gładkich, zmiksowanych lub przeciwnie – grudkowatych, twardych), wybiórczość pokarmowa, niechęć do próbowania nowych potraw.

Unikanie kontaktu wzrokowego, preferowanie pomieszczeń uporządkowanych, z małą ilością przedmiotów lub przeciwnie – generowanie bałaganu, rozrzucanie przedmiotów.

Lękliwość podczas zjeżdżania na zjeżdżalni, wspinania się, obawa przed upadkiem lub przeciwnie – brak lęku przed ewentualnym urazem. Choroba lokomocyjna i nadwrażliwość na ruch lub przeciwnie – poszukiwanie ciągłego ruchu.

Problemy w nauce, trudności w czytaniu i pisaniu, trudności w koncentracji uwagi, niezgrabność ruchowa, chwiejność emocjonalna.

Kto prowadzi?

Angelika
Kaźmierczak
Psycholog, logopeda

trending_flat
Angelika Kaźmierczak

Magdalena
Szołtysik
Psycholog, Terapeuta SI

trending_flat
Magdalena Szołtysik

Skorzystaj z usługi

Poznaj nowoczesną metodę Tomatisa

Trening polega na podawaniu przez specjalne słuchawki dźwięków w postaci głosu lub muzyki. Kluczowy jest fakt, że dźwięki te są filtrowane - odcinane są wysokie lub niskie częstotliwości, by aktywować obszary kory mózgowej odpowiedzialne za konkretne umiejętności.